Ze ‘huisvrouwt’, maar schildert en tekent ook. Ze verzorgt haar twee honden en breit ter ontspanning. Ze is coachend mee geweest met ‘sporters met een beperking’ naar de Special Olympics in het verre Los Angeles (USA). Ze leest graag en heeft een minibieb aan huis aan de straatkant. In gesprek met Jantiena de Vries-Bellinga, heel betrokken, maar ook broodnuchter:
 
Jantiena de Vries-Bellinga (57) is geen geboren Friezin, zoals ik dacht, maar ‘een Helderse’. Ze kwam in Den Helder ter wereld, waar haar ouders een zaak in woninginrichting hadden. De tijden veranderden snel, inclusief de koopgewoonten. De kleinere zaken kregen het steeds moeilijker. Vader Bellinga zette een stevige punt achter zijn bedrijfsvoering in de kop van Noord-Holland. Het gezin verhuisde in 1966 naar Friesland, naar Koudum in de Zuid-West Hoek, het merengebied. Vader Bellinga werd daar werkmeester, Jantiena veranderde in de eerste klas noodgedwongen van school. In Den Helder was ze leerling van de Chr. Da Costa school, “vlak in de buurt”. Net als de kleuterschool die ze daarvoor bezocht. “De kleuterschool? Vond ik eerst wel leuk, ik wilde graag bij mijn nichtje in de klas. Dat mocht eerst wel, later kon dat niet meer en tja, toen was de kleuterschool ook niet leuk meer… Herinneringen aan de kleuterschooltijd? Ja, ik ben eens achterover in een bak met cactussen gevallen, toen ben ik een paar weken niet geweest…!” Jantiena was het derde kind in het gezin Bellinga met twee oudere broers en een jonger zusje. Was de school in den Helder vooral een gereformeerde school, in Koudum overwegend ‘Hervormd’. Net als de dorpsgemeenschap die grotendeels naar de grote Hervormde kerk ging. De gereformeerde kerk in Koudum was daarbij vergeleken klein. Later, toen Jantiena haar ouders 60 jaar waren getrouwd, werd er een groot feest gevierd in die kleine, voormalige gereformeerde kerk! Twee scholen waren er destijds in deze Friese plaats. Een grote Chr. Lagere school, een kleine openbare. De verhouding tussen die twee? “Net als overal denk ik in die jaren… Een bepaald soort rivaliteit die regelmatig leidde tot scheldpartijen over en weer: ‘Openbaren-skytsigaren!’ En de openbaren zullen wel terug gescholden hebben… Och, bij huis of in je buurt speelde je vervolgens weer gewoon met elkaar!” Na de Chr. Lagere school ging Jantiena in 1971 naar de Chr. MAVO die ook in Koudum stond. Vijf jaar had ze nodig voor het verkrijgen van het MAVO-diploma, daarmee ging ze naar het Boogerman College in Sneek, naar de HAVO. “Ik heb een heerlijke jeugd gehad. We hadden een zeilboot, we waren veel op het water. We verzorgden pony’s bij enkele boeren en liepen met honden uit de buurt. Thuis huisdieren? Nou nee, die kwamen er niet in! Ik heb met heel veel moeite toestemming gekregen een cavia te verzorgen…”

Met zus(je) in de kano…

Jantiena wilde dolgraag dierenarts worden, maar dat idee viel allerminst in goede aarde bij haar moeder. Meisjes hoefden niet te leren en zeker niet zo’n dure studie, en nog lang ook… “Mijn broers die wel mochten studeren, hebben er later voor gezorgd dat mijn jongste zusje in ieder geval naar de MEAO kon.  Ze kreeg daarna een baan  bij de Rabobank…” Intussen lukte het op de Sneker HAVO het diploma te halen, vooral dankzij de inzet van de leraar Engels die extra begeleiding verzorgde, een geweldige steun! “Hij zorgde er bovendien voor dat ik een deel van het examen mondeling kon doen en dat ik iets meer tijd kreeg!” Jantiena was namelijk sterk dyslectisch en voor kinderen met die handicap waren nog geen officiële ‘tegemoetkomingen’. Na de HAVO werd ze vakleerkracht “Textiele Werkvormen”, het vroegere Nuttig Handwerken. Eerst haalde ze de akte k, later ook de akte u. “Dat ik deze opleiding Textiele Werkvormen mocht doen, had mijn oom geregeld voor mij. Ik hield wel van breien etc.” Toen Jantiena haar eerste akte had behaald, kon ze meteen aan het werk in het noordoosten van Friesland, in Anjum, Ee en Oosternijkerk. Ze verhuisde naar Anjum, heeft er bijna 4 jaar gewoond, “boven een dokterspraktijk!” Het Fries als taal was voor haar geen probleem. “Koudum was sterk Friestalig. Binnen drie maanden kende ik daar Fries, vooral door de coaching van een vriendin van mijn moeder!”
Jantiena had toen al verkering met Jan de Vries met wie ze in 1983 trouwde. Ze kende Jan van de vriendengroep in de Zuid West Hoek. Jan was een Zwollenaar, maar kwam vaak bij de broers van een vriendin van Jantiena, als lid van de fietsclub bijvoorbeeld. Hoe die club heette? “Foar de kofje net eamelje”…. “We hadden veel gezamenlijke vrienden, gingen vaak met zijn allen uit!” Na het huwelijk ging het paar in Zuidhorn wonen, in Klein Frankrijk. “Jan werkte eerst bij een ingenieursbureau, was veel tijd kwijt aan reizen. In 1981 kreeg hij een baan bij de Provincie Groningen, sector ‘Wegen en dijken’. Zijn eerste klus in zijn nieuwe baan? Het realiseren van de ‘oren’ aan de brug tussen Noord- en Zuidhorn, de fietsstroken!” In Zuidhorn zijn de drie kinderen van Jan en Jantiena geboren. Klaaske, de dochter, kwam het eerst. Later volgden Jelte en Hidde. Jantiena was meteen bij het trouwen huisvrouw geworden, geen onderwijsbaan meer. Zo’n baan zat er ook niet in toen de kinderen nog jong waren. Zoon Jelte bijvoorbeeld had extra zorg nodig vanwege gehoorproblemen. “Wat ik wel deed, waren naailessen geven bij Hilda Huizinga. Later verhuisde die activiteit naar ons eigen huis. Toen kocht ik ook een breimachine, ging ik breien en les geven bij Rosita’s Naai- en Brei Studio in Tolbert! Heb ik enkele jaren gedaan.” Het huis in Klein Frankrijk in Zuidhorn bleek aan de krappe kant voor de vijf De Vriezen. Jan de Vries ontwierp zelf een ruimere woning en die kon worden gebouwd in Noordhorn, op de hoek van de Kastanjestraat en de Esdoornstraat. Toen ook kon een grote wens in vervulling gaan, het houden van honden. Jan erkende: “Dit huis is groot genoeg voor een hond!” De eerste was Femke, die leeft niet meer. Bente was de tweede, een kruising tussen een ‘Wetterhoun’ en een Friese Stabij. Ook overleden. En niet te vergeten Rowie, ‘het kleintje van Klaaske’, een chihuahua, verongelukt.
 
“We hadden altijd al een voorkeur voor het ras Wetterhoun en de Stabij. In een advertentie in ‘Zaken die uw aandacht vragen” werden pups van de Stabij aangeboden. Door Luyendijk, bij het kanaal richting Grijpskerk. Daar kwam Femke vandaan. En nu hebben we Doete, een echte Wetterhoun! En Hyke, die is nog maar een half jaar!” Jantiena is intussen lid geworden van de Nederlandse Vereniging voor Stabij en Wetterhouns. Ze is lid van de PR-commissie, “ik ben er als het ware ingerold.Fokken? Dan ook naar shows! En daar werd me gevraagd: ‘We hebben iemand nodig voor de PR, wil jij dat doen?” Jantiena gaat regelmatig naar ‘fairs’ en shows. In Aaalten bijvoorbeeld, in Gelderland, “een heel grote, duurt drie dagen.” Of naar een evenement georganiseerd door het magazine “Landleven”, in het Openluchtmuseum in Arnhem, ook drie dagen. Soms incidenteel, zoals in Orvelte. Dan gaan de eigen honden mee als representanten van het ras. Honden, je raakt er niet over uitgepraat…

Jantiena kende ook andere bezigheden. Ze werd door toenmalige Noordhornse Marga van der Kamp betrokken bij het zwembadgebeuren in Zuidhorn. Eerst op de receptie, later als zweminstructrice. “Heb ik zo’n 12½ jaar gedaan. Toen de Cone-groep failliet ging, was het afgelopen.” Jantiena is nog steeds niet te spreken over de manier waarop de zwembadproblematiek is afgehandeld door het gemeentebestuur van Zuidhorn. “Ze hebben zich tijden van de domme gehouden, deden net alsof er van sluiting van het bad geen sprake zou zijn. Er lag een personeelsplan, er lag een bazenplan, geen genade in de ogen van de gemeente. Er lag toen al lang een principe overeenkomst met de ondernemers in Kollum, de kavel grond was al heel vroegtijdig gereserveerd.” Jantiena vond les geven aan kinderen altijd hartstikke leuk, of het nou om zwemmen ging, of lezen, of textiele werkvormen.. Ze heeft ook vele jaren actief geholpen op de OBS De Molshoop aan de Oosterweg. “Helpen met lezen, met het organiseren van de Floralia, lid van de Medezeggenschapsraad, steun bij de creatieve vakken, en niet te vergeten de EHBO!” Een doorzetter, wat dat betreft kon er echt Fries bloed in haar body zitten! En gemakkelijk was het lang niet altijd. De zorg voor zoon Jelte speelde een belangrijke rol, ze begeleidde hem op de fiets naar de school in Noordhorn vanuit Zuidhorn. “Was het in 1994 wat glad zonder dat we ons daar voldoende bewust van waren… Kwamen we te vallen, ik kwam met mijn heup op een van de pedalen van Jeltes fiets. Volgde een heupoperatie, ging in 2003 de nieuwe heup los. In 2010 nog eens een heupingreep. Is weer ‘kaduuk’, sta ik opnieuw op de wachtlijst…” En het korfbal? Ook daar werd Jantiena een bekende verschijning, al was dat meer als begeleider van de kinderen die gingen korfballen bij Zunobri. “Prettige sfeer, daarom kozen we voor korfbal. Nee, ik heb niet echt een functie gehad. Beetje coachen, alleen als het nodig was. En schelden? Dat was er niet bij, daar werd meteen iets van gezegd!” Iets heel speciaals was de coaching van enkele sporters met een beperking op weg naar en tijdens de Special Olympics in Los Angeles, 2015. Jantiena maakte tijdens haar zwembadperiode kennis met de sporters van “de Brug” afd. Westerkwartier. Toezicht houden en later ook trainingen verzorgen. Dat hield op een bepaald moment op vanwege de kosten. Contacten bleven en in het voorjaar van 2014 lag er een uitnodiging voor deelname aan de Special Olympics. “Geen begeleider? Dan wil ik wel mee!” aldus Jantiena. In de zomer van 2014 bleek dat de inschrijving was gehonoreerd, “we waren ingeloot!” In september 2014 werd Jantiena de officiële coach van 4 sporters, twee uit het gebied van Zuidhorn, twee uit Raalte. Vanaf december werd het een intensief gebeuren met bijvoorbeeld een weekend voor alle sporters en coaches. Bovendien werd er wekelijks minimaal een uur getraind. Wie van hier meegingen? Trienko Martini uit Zuidhorn en Jitse Hoekstra uit Opende, samen met twee meisjes uit Raalte. Jantiena heeft ook training gegeven in Overijssel en er werd deelgenomen aan een soort sportinstuif als kennismakingsevenement. “Een hele dag, bekroond met een BBQ!” De uitreiking van de kleding, de sporttassen en andere spullen, alles had een bijzonder karakter, “dat maak je maar eens in je leven mee!” En toen kwam het grootse moment, in juli 2015, “met zijn allen naar Schiphol! Het was 11 uur vliegen naar Los Angeles. Eerst enkele dagen in hotel “Fountain Valley”, daarna naar de “host town” op de universiteitscampus. En elke dag het zwembad in! Bovendien extra activiteiten als politiebezoek, de brandweer, Long Beach…” De resultaten? Trienko won goud en brons, net als Jitse. Leonie uit Raalte stond twee keer op het podium, Miranda won één medaille! Heerlijke veertien dagen, “maar als je terugkomt, val je eerst in een zwart gat…” De groep kreeg nog wel enkele leuke “nadingen” aangeboden, zoals een bezoek aan de Amsterdam Arena met de wedstrijd Ajax-Excelsior. “Heel intensief”, aldus Jantiena, “maar het was een geweldige ervaring!”
“En nou hebben we het nog helemaal niet over het schilderen gehad!” Sinds 2007, het moment dat Jantiena last kreeg van een burn-out, is ze gaan schilderen. Eerst begeleid door Marijke Snoek, de dochter van de vorige Hervormde predikant in Noordhorn. Sinds enkele jaren onder de hoede van kunstenaar Frans Hage, op de dinsdagochtend in de Bedum-groep. “Mijn voorkeuren? Werken met pastelkrijt en acrylverf, en nu doe ik ook iets met potlood.” Nee, thuis heeft ze nog geen specifieke werkruimte, maar dat zit er wel aan te komen.

Landschap in pastel

“Vervelen doe ik me nooit!” Het wonen in Noordhorn bevalt Jantiena en haar gezin. Hun huis staat op een plezierige plek, Jelte heeft woonruimte aan de Verl. Oosterweg en Hidde heeft met zijn partner Leonie het huis van mevr. Van der Velde gekocht aan de Langestraat, tegenover het Tweewielerhuis. “Voor ons is het kleinere van Noordhorn aantrekkelijk, we vinden Zuidhorn te groot. Hier is het persoonlijker, dat merk ik ook eens per week in het dorpshuis bij de handwerkclub!” (JB)

Doete

Eerder in beknoptere vorm gepubliceerd in “Noordhorn NU”, 13e jaargang nr.5, mei 2016, maandelijks orgaan van de Vereniging Dorpsbelangen Noordhorn.