Gracht achter de Hervormde pastorie, februari 2008

Herinneringen van Henk Geertsema (Noorderweg 31)
DOMINEES GRACHT
“In mijn herinnering was de gracht vroeger iets breder, maar of hij aan de zijkanten doorliep? Misschien heel vroeger wel, maar in mijn tijd niet. Romantisch? Nee, een mooie gracht om te schaatsen was het niet, en volgens mij is er ook niet veel gebruik van gemaakt. Te kort, beetje achteraf… De takken van de scheefstaande wilgen hingten in het water en vroren in de winter in het ijs vast. Een mooie speelplaats was het ook niet. Homans gracht, Klaas van Dijks gracht, de gracht van Mokkenburg, Holtmans gracht (nu Sicke Benninghestede) waren goede schaatsplekken. Of, als het kon, het land in over de sloten.
In dominees gracht moet vroeger een jongetje zijn verdronken. Volgens Maarten Hummel het zoontje van een dominee. (Welke???) Ik dacht een zzontje van Kuipers (Hamsterpad), maar die moet in ‘de Tocht’ verdronken zijn.
De tuin van Wobbe Jonkman zat vlak tegen de gracht aan. De achterkant van de gracht en de tuin van Jonkman liepen tegen de tuinen aan van de bewoners van de Moeshorn, een klein slootje ertussen voor de afwatering van de gracht.
De fruitbomen van de dominee waren volgens mij niet erg in trek, de ‘vluchtweg’ was slecht. We hadden trouwens wel andere mogelijkheden: bij Jenne Hummel, Karst Dijkstra, De Groot…. De laatste had vroeger een appelhof op Tineke van der Veens land. Wobbe Jonkmans tuin was ook wel in trek. Dominee had aan de voorkant van de pastorie een grote notenboom. Als de noten rijp waren (soms ook niet…), klommen we in de boom om noten te plukken. Als dominee eraan kwam, en we konden weg komen, dan vluchtten we weg. Soms stond dominee al onder de boom, voordat we weg waren. “Kom er uit!” Maar we bleven zitten… Als hij weg ging, klommen we uit de boom. Totdat de zoon van de dominee (Oene) een keer thuis kwam en toen was er plotseling een herdershond, die onder de boom werd gezet. Daar zaten we toen… De hond werd na een poosje weggehaald en wij snel uit de boom. Ik ben er niet meer in geweest! Dominee Hokwerda was overigens de goedheid zelf. Op het eind van de gracht in de hoek van dominees tuin heeft een heel hoge boom gestaan, die je van ver al zag.
Wobbe Jonkman had niet alleen een tuinderij, maar ook een paar koeien. Een oud schuurtje stond een beetje verderop aan dominees ree. Daar zal wel een hooibult hebben gestaan, maar of die ooit in brand is gestoken, weet ik niet.”

De pastoriegracht, januari 2009

©foto’s: jan blaauw