‘De Haan’ van beeldhouwer Willem Valk (1956)
“De Haan” van beeldend kunstenaar Willem Valk (1898-1977) staat er nog, bij de  straatkantingang van de voormalige school aan de Oosterweg (nu LEIS Westerkwartier). Vergrijsd, gehavend, ‘de tand des tijds’ nietwaar… Waar het beeld oorspronkelijk stond? Loop het pad in aan de zuidkant, ja, loop gerust door, het is een openbaar pad, nog steeds. Stop even voor de afvalbak, maak een kwartslag met het gezicht naar het noorden, richting gebouw. Daar, een paar meter voor je, stond de wakkere haan, midden in een nieuw aangelegd perk, inmiddels vervangen door tegels. Een haan die naar het noorden kraait? “Is inderdaad wat raar”, gaf schoolontwerper/gemeentearchitect Boersma later toe, “maar dit was vanuit de school gezien een betere stand…” “Een ‘VARA-haan’ ” werd er toen gemompeld, “een Rooie Haan…” De link naar de openbare school was gauw gelegd. Architect Boersma schaarde dit onder volkswijsheid en dorpshumor! (VVV-Maandblad 194) Op de foto maakt de creatie van Willem Valk (43 jaar lang docent aan de Academie Minerva in Groningen en ook wel eens de officieuze stadsbeeldhouwer van Groningen genoemd, bron: Wikipedia) een fiere, wakkere indruk, ongetwijfeld bedoeld om het karakter van de school te symboliseren. In 1956, het jaar van de schoolopening, was er ruim zicht richting Den Ham. Geen enkele bebouwing, alleen links op de achtergrond een deel Hamsterpad. Twee pleinen telde de nieuwe O.L.S. Eentje hooggelegen bij het lokaal van de jongste kinderen en de grote zandbak. Een stukje van de zitbank is zichtbaar. Verder naar het oosten een lager gelegen, groter plein voor de oudere kinderen, begrensd door een muurtje. Aan de zuidkant van het grote plein was een open fietsenstalling gemetseld. De geplante loofbomen ogen iel, ze groeiden in de loop der jaren gestaag. Achter het schoolterrein, gemarkeerd door een ondiep slootje, lag tuingrond. De ree er naar toe, tussen school en pastorie, was toen nog onverhard. (Is nu de Kastanjestraat…)
De haan van Valk verhuisde na de tweede ingrijpende verbouwing naar zijn huidige plek. Op zaterdag 13 juni aanstaande worden er nog eens herinneringen opgehaald, tijdens de reünie. O.a. aan het ‘wakker dier’, de schepping van Valk, symbool van een veranderd dorp, Noordhorn Toén! (JB)

Reageren? JB, VO 33, 9804RD, tel. 503095. Of mailen naar: JanBlaauw@hetnet.nl

Eerder gepubliceerd op de achterkant van “Noordhorn Nu”, juni 2015 (maandelijks orgaan van de Vereniging Dorpsbelangen Noordhorn)