Actueel Noordhorn???! Ook op: http://www.bloeiendonkruid.com

Hilly van Buuren-Bakker, thuis in Farmsum

Hilly van Buuren-Bakker (74) is heel beslist. “Je stapt uit in Delfzijl, niet
in Delfzijl-West. Ik kom je ophalen met de auto. Met de bus, dat is zo’n
gedoe…” Bestemming: Farmsum. De woonplaats van Hilly, sinds jaren. Ze is in
Noordhorn geboren, in het witte huis van Petersen aan de Schippersstraat, de
vroegere ‘holtstek’. In “Noordhorn Toen” (oktober 2013) werd het gememoreerd.
Nu méér over Hilly Bakker, geboren en opgegroeid in Noordhorn, maar al meer dan
50 jaar inwoonster van regio-Delfzijl:

De vroegere holtstek aan de Schippersstraat, afgebroken vanwege de aanleg van de Rijksstraatweg, de latere N355. In dit pand werd Hilly Bakker geboren. (Het echtpaar Bakker-de Vries had tijdelijk enkele kamers rechts achter)

Hilly Bakker (74) is in augustus 1939 geboren, het oudste kind van Aldert Bakker en Dieuwerke de Vries. Plaats van handeling: De vroegere ‘holtstek’ aan de Schippersstraat, het grote, witte pand met de imponerende stoep aan de voorzijde. Aldert en Dieuwerke krijgen, als ze trouwen, voorlopige woonruimte in het oude huis dat op de nominatie staat te worden gesloopt in verband met de aanleg van de Rijksstraatweg, de huidige N355.
“We hebben er nog geen jaar gewoond, toen zijn we naar het Hamsterpad gegaan, het een na laatste huis, naast Kuipers!.” Aldert Bakker is in de zomer van 1939 gemobiliseerd, hij is kok en tevens ‘paardenman’. Na de oorlog is hij melkrijder, organiseert ook plezierritten naar o.a. Paterswolde. Herinneringen? Hilly vertelt over een bijzonder nare gebeurtenis: “Hoorde ik pa ineens vreselijk schreeuwen, buiten. Het was noodweer. Beide paarden die hij had, werden doodgeslagen door de bliksem! Ik weet het nog heel goed, het was in de winter…” Een andere herinnering: “Eerst de laatste oorlogsfase, Bevrijdingsdag, de tijd erna…. We hadden evacués (een vrouw met haar zoon), die na de
oorlog weer naar huis gingen. Mijn moeder moest de middag, waarop ze vertrokken,
even ergens heen, ze vertrouwde de mensen volkomen. Toen ze terugkwam, hoorde
ik haar schreeuwen en gillen. Hadden ze alle lakens en slopen meegenomen, en
alle babyspullen…”
Het gezin van Aldert en Dieuwerke Bakker met hun dochter Hilly wordt in 1944 uitgebreid met de komst van zoon Gerrit. In 1949 is Klazina nummer drie. Gerrit wordt aan het Hamsterpad geboren, Klazina in de Moeshorn. Hilly heeft prettige herinneringen aan de buren, zowel aan de familie Kuipers (Hamsterpad) als aan Klaas de Vries en zijn vrouw, de grootouders van Klaas en Hanna. “Aan het Hamsterpad kropen we als kinderen vaak door een gat in de heg naar de familie Kuipers. In de oorlogstijd werd er wel eens clandestien geslacht bij Kuipers. ‘Oarendje’ zat in de boom op de uitkijk. Was er onraad, dan schreeuwde hij en moest ik de anderen waarschuwen…”
In 1947 verhuist het gezin Bakker naar de Moeshorn, naar het oostelijk deel van het dubbele huis waarin ook Klaas de Vries (sr) en zijn vrouw wonen. “Hier hebben we langere tijd gewoond, heb ik warme herinneringen aan! Mijn moeder kwam graag bij vrouw De Vries, een hele steun voor haar!”
Eind jaren zestig volgt de verhuizing naar de Oosterweg, naar de westkant, tegenover de Burglers. De oude huizen zijn in de zeventiger jaren gesloopt. Het terrein blijft een tijd braak liggen, later volgt hier nieuwbouw. (Hilly’s vader ken ik uit die periode. Een handige knutselaar van molens en molenhuisjes, hij heeft ook nog iets heel moois voor de O.L.S.
gemaakt destijds.) Aldert Bakker overlijdt in de Kerstperiode van 1975. “Hij ging kaarten bij Sip, zakte laat op de avond zo in elkaar, hartinfarct…”

Moe Bakker met de jonge Hilly voor het huis aan het Hamsterpad, de een na laatste woning.

En hoe is de jeugd van Hilly in Noordhorn verlopen? Ze gaat niet de volledige periode naar de Nutskleuterschool, al is ze er wel geweest. “Ging ik met Els van der Kloet naar de kleuterschool, de tijd van juf Zaagman. Zei ze heel vriendelijk dat we wel mochten komen, maar we moesten wel centjes meebrengen…..”
De O.L.S.-periode in de school aan de Langestraat? Eén herinnering blijft haar glashelder bij: “Een dikke ruzie tussen meester Heeres en Harko Bijma. Harko sprong zo van de ene bank op de andere en toen het openstaande raam uit…. Dat wekte wel ontzag bij de andere leerlingen, dat je zoiets durft…” Meester Heeres is opgevolgd door meester Alssema, “hoefden meisjes niet alleen maar te handwerken, mochten ze ook figuurzagen. Dat was wat!” En gaat Hilly verder: “We speelden samen met de jongens, in die tijd waren de schoolpleinen niet meer gescheiden. We gingen ook wel het veld in, of pikten appeltjes… Die we trouwens zelf ook wel in de tuin hadden…. En we gingen hoaske joagen! Daar had je ruimte voor nodig, speelden het ook wel buiten Noordhorn! De regels van het spel? Nou, eentje ‘was hem’. De anderen vlogen weg, die moesten worden opgezocht.” Ze weet het niet zo precies meer. “In ieder geval moest je er veel en hard bij lopen… We gingen ook vaak naar de touwslagerij van de Huizinga’s, of we pikten knollen uit het land, die we in de sloot schoonmaakten…”
Na de O.L.S. gaat Hilly naar de ULO in Oldehove, niet naar Zuidhorn. “Ik wilde naar Zuidhorn, maar ik vertelde iets te enthousiast dat het hoofd daar niet zo goed orde kon houden…. Zei mijn vader meteen: “Doe gaist mie nait noar Zuudhörn!” Vriendinnen? Gaatske Jager bijvoorbeeld. “Helpen in het café, schoenen poetsen. Waar eerst limonade werd gemaakt, hebben later Van der Lei en zijn dochter Anneke gewoond. De kermis was altijd een belevenis, maar het eindigde wel vaak met een knokpartij…”
Hilly krijgt verkering met haar latere man, Harm Jan van Buuren, een zoon van de caféhouder in Oldehove. “Dat was in die jaren lang niet altijd naar de zin van de jongens in het eigen dorp. Hielden ze Harm Jan aan! Heeft hij een aantal van hen eens meegenomen naar het café, een paar rondjes gegeven. Werd de sfeer aanmerkelijk vriendelijker…” Tijdens haar schooljaren in Oldehove gaat ze vaak overblijven bij haar opa en oma (De Vries) in Niehove. De legendarische Jan Bierma kent ze, later krijgt ze les van zijn opvolger Draaisma. Meester Hoving (van “Juf, er zit een weduwe in de boom!”) is in die tijd aan de lagere school verbonden. “En een meester Stevens, uit Amsterdam. Die kon de Groninger jongens niet aan… Lieten ze muizen los in de klas…” Hilly heeft naast de talen handelskennis gedaan, haalt zodoende ook het Middenstandsdiploma. Ze komt na de ULO op kantoor in Groningen bij uitgeverij Dijkstra, met Henk Stoit van de Noordwijkweg als bemiddelaar. “Henk werkte toen als boekhouder bij Jacob Dijkstra!” Hilly blijft er nog geen jaar, op de fiets heen en weer valt bar tegen, “en de oude meneer Dijkstra weigerde categorisch buskosten te vergoeden…” Ze verruilt Dijkstra voor Elsinga, zit enkele jaren op kantoor in Grootegast, “een bedrijf waar heaters en kinderwagens werden gemaakt.” Daarna aan het werk bij Pekelder en Post, een autobedrijf in Groningen, aan de Wilhelminakade. “Na een paar jaar failliet…”
Hilly trouwt in 1961 met Harm Jan van Buuren. Hij is automonteur, wil graag terug naar Delfzijl, waar zijn familie vandaan komt. Harm Jan krijgt een baan bij de Volkswagengarage, daar hoort een woning bij, een flat 3 hoog. Hilly blijft in de Stad werken, bij Knoppes/Toxopeus, een bedrijf gespecialiseerd in centrale verwarming. Ze wordt zwanger en dat is het einde van haar baan buitenshuis. “Zo ging dat in die tijd…” Ze wordt huismoeder, het gezin verruilt de flat voor laagbouw in West, te midden van zeevarenden. Harm Jan begint dan voor zichzelf, in Weiwerd. “Daar moesten we weg vanwege de snelle uitbreiding van de fabrieken en andere bedrijven. Begonnen we een nieuwe garage bij de haven.” Dan slaat het noodlot toe, een fikse brand (door een gevelkachel) betekent een aanzienlijke schadepost. Dat is in 1978, het jaar waarin haar jongste zus Klazina overlijdt. Een dreun van jewelste… Twee monteurs van de garage kiezen voor de kabelfabriek, Harm Jan krijgt de zaak niet goed weer op de rails, de garage wordt verkocht. Harm Jan is een tijd werkloos, maar gaat dan als chef werkplaats naar Veendam. Het gezin is gedwongen een stap terug te doen, verhuist wederom naar een flat. De tijd waarin bij Hilly borstkanker wordt geconstateerd. Ze herstelt, maar de ellende is nog niet op. Haar man is ziekelijk, belandt met een herseninfarct in het ziekenhuis. “Daar zit je dan… Ik wilde de nieuwe woning al opzeggen, maar goede kennissen van ons zeiden: “Niks ervan! Wij zorgen dat het nieuwe huis wordt ingericht!” Harm Jan van Buuren overlijdt in juli 1993, een harde klap. Daar bovenop voor de tweede maal de diagnose “Borstkanker”… Hilly is niet iemand die gauw bij de pakken neer gaat zitten. Ze “herpakt” zich, gaat in 1999 naar een koopflat in Farmsum, de woning waarin ze nu nog steeds met veel plezier woont. Ze heeft twee zoons en drie kleinzoons, op wie ze bijzonder gesteld is. “De oudste heeft een beveiligingsfunctie in de oliebranche, reist de hele wereld over, is net terug uit Dubai…” Hilly verveelt zich niet in Delfzijl. “Toen de jongens naar school gingen, was ik lid van de oudercommissie, later van de ouderraad. Toen Harm Jan overleed, werd het anders. Uiteindelijk drongen de kinderen er op aan dat ik weer aan het werk ging! Via het Arbeidsbureau ben ik toen bij de bibliotheek aan de slag gegaan. Daar heb ik 25 jaar gewerkt, part-time. Voor mij waren dat geweldige jaren, goed contact met de collega’s en dat is nog steeds zo, al werk ik niet meer.”
Liefhebberijen? Hilly doet aan volksdansen, dat heet tegenwoordig ‘werelddansen’. En ze gaat graag naar “Bewegen op Muziek”. Bovendien heeft ze een grote vriendenkring. Ook een speciale vriend, al wonen ze niet samen. Ze reizen met enige regelmaat, “deden we als gezin eerder ook. Naar Zwitserland bijvoorbeeld, en naar Italië. Harm Jan was gek op jazzfestivals.”
Noordhorn? Ze komt er nog vrij vaak. “Pa ligt op het kerkhof, opa en oma zijn in Niehove begraven. Hou ik de boel een beetje netjes!” Regelmatige contacten heeft ze jaren lang met Jenny Hummel en Annie Pera. En ze heeft de herinneringen: “Aan “Tan-Vries” (= Tante de Vries) en de poffert die deze bakte. (Hilly lust geen poffert…) “We gingen elke dag even kijken, achterom. Kregen we geitenmelk…” Herinneringen aan gymnastiekvereniging “De Vogels”, en aan het schaatsen, “om de “Leekster Tak!” Ik was 12 jaar, had mijn been verbrand, zat stijf in het verband. Jellie Top en haar zus hebben er voor gezorgd dat ik toch de schaatstocht volbracht. Ja, er was toen nog wel saamhorigheid!” “Maar”, zegt ze vol overtuiging, “je mouten der zulf wat van moaken!” (JB)

©foto’s 1 en 4: jan blaauw, 8 oktober 2013
foto 2: collectie fam. Wieringa
foto 3: familie-album Hilly van Buuren-Bakker

Eerder in beknoptere vorm verschenen in “Noordhorn Nu”, november 2013, 10de jaargang, nummer 10. Maandelijks orgaan van de handelsvereniging “Fortuna” en de Vereniging Dorpsbelangen Noordhorn.