Ja, ik ben een van diegenen die geboeid blijven door datgene wat er voor, tijdens en direct na ’40-’45 gebeurde, vooral in de eigen regio. Vandaar dat ik ook zo blij ben met de reacties van Jan Zuijdijk en Gert Slings. (In het boek “Van bezetting tot bevrijding Zuidhorn 1940-1945” wordt ruime aandacht besteed aan evacués, maar niet aan de mensen die gedwongen waren Goeree Overflakkee te verlaten en in bijvoorbeeld Noord- en Zuidhorn belandden). Vanmiddag kwam Bouke de Vries (Noordhorn) langs met een fotootje, “voor het archief”!

“Tank in de Langestraat”, april 1945.(Tank? Rupsvoertuig? Nee, kennis omtrent legermaterieel heb ik niet en zal ik ook nooit onthouden. Op de een of andere manier beklijft het niet…) De bevrijders kwamen uit de richting van Grijpskerk, de rijrichting klopt. Weinig mensen op straat hier, wel in de deuropening van Langestraat 30 (?) Bouke de Vries wist niet veel te vertellen over het fotootje, wel dat “Lukkie” daar woonde. (“Verkocht die later geen ijs???”)
Eerst dacht ik de foto al in mijn bezit te hebben, dat bleek niet het geval. Hij kwam me wel bekend voor… Enkele boeken doorgebladerd… In het bovengenoemde boek over de bezettingstijd en de bevrijding van Zuidhorn, Noordhorn en Briltil vond ik een foto die veel overeenkomst heeft met de foto die ik kreeg. De foto is iets zuidelijker gemaakt:

De tank in de Langestraat, bij het huis van Auwema? Achter de tank het witte huis van de vorige foto. Eerst dacht ik dat het om hetzelfde rupsvoertuig ging, maar toen begon ik toch te twijfelen…. (Niet dat het veel uitmaakt…) Hoeveel materieel zou er door de Langestraat zijn gekomen in april 1945?
Jammer dat er in het boek van dr. Harm Veldman c.s. geen duidelijker fotoverantwoording is opgenomen, was de herkomst wellicht te achterhalen geweest.
Het zijn twee verschillende tanks, wel van hetzelfde type. Je kunt zien dat de reserve rupsbanden of -kettingen voorop de tank verschillend zijn.
Ik herinner me nog dat een van wielen waarom zo’n rupsketting zat, kapot ging. Dat was bij Nanninga (grafstenen) voor de deur, bijna naast het kantongerecht. Met vereende krachten werd dat wiel vervangen en in de sloot gerold, Toen de tank weer was weggetuft, ging Nanninga met nog wat mannen het kapotte wiel uit de sloot trekken. Dat kostte heel wat zweetdruppels. De tanks op de foto’s zijn van het type Sherman, denk ik.
Jan Zuijdijk
Ik denk dat Gert Slings gelijk heeft, de tank is een Sherman, het Engelse leger gebruikte Cromwells een vergelijkbare tank en moeilijk te onderscheiden van elkaar.
Op de vraag hoeveel tanks er door de Lange Straat zijn gereden,
heel veel, het waren eindeloze colonnes met allerlei materiaal van het Canadese leger, gevechts wagens, bren carriers, houwitsers trucks, alle colonnes kwamen van de richting Leeuwarden, grijpskerk en gingen richting de stad.
Zij werden begeleid door stoere mannen op Harleys, zij reden zittend voor op de tank van de motorfiets wat een macho effect gaf.
De S bocht in de weg op het eind van de Lange straat richting Zuidhorn, niet ver van ons huis, was finaal kapot gereden door de rups banden.
Later meer.
Jan Zuijdijk