Hanna de Vries, thuis in haar geboortehuis, Noorderweg 2

Hanna de Vries (64):  “Tweewielers, kerkblad en Noordhorn Nu”

Hanna de Vries, geboren op de dag dat de 7-decemberdivisie richting Nederlands Indië vertrok (7-12-1946), is geboren en getogen in Noordhorn. Ze woont, samen met broer(tje) Klaas, in het ouderlijk huis waar zij bijna 65 jaar geleden ter wereld kwam, op de hoek van de Noorderweg en de Langestraat. Hanna is een echte Noordhornse, wars van al te felle podiumlichten, maar integer doorgaand met het werk voor het ‘Tweewielerhuis’ en de taken voor o.a. het kerkblad van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Een portret:

Hanna de Vries bezorgt haar moeder (Jeltje de Vries-Zwama) een moeilijke bevalling. Bijna 65 jaar geleden weegt Hanna niet minder dan 14 pond, als ze ter wereld komt. Moeder Jeltje heeft slechts 99 pond over, na de bevalling. Die geboorte vindt plaats in het pand Noorderweg 2 (vroeger B47), eerder dat jaar gekocht van eigenaar-molenaar Bakker. (Ab Busscher en echtgenote hebben er gewoond).  Sijtze de Vries, in de jaren dertig begonnen met zijn fietsenzaak bij het ouderlijk huis in de Moeshorn, is in maart 1945 gehuwd met Jeltje Zwama. Ze wonen enige tijd aan de Langestraat (nummer 67), verhuizen dan naar de woning annex bedrijfspand op de hoek van de Noorderweg. Om het gezin compleet te maken: in augustus 1960 wordt zoon Klaas geboren, de huidige ‘first man’ in de werkplaats (herkenbaar aan de blauwe jas!).
Hanna bezoekt als 4-jarige de Nutskleuterschool aan de Oosterweg, ze herinnert zich juf Bakker van ’t Faan. Deze is orthodox-hervormd en heeft kleuters uit kerkelijke gezinnen onder haar hoede, speciaal rond de Christelijke feestdagen. Zij leert deze groep kinderen christelijke liedjes en vertelt Bijbelse verhalen zoals “Noach in de ark”. Een tweede leidster houdt zich tezelfdertijd bezig met de kleuters uit niet-kerkelijke gezinnen. Nog meer herinneringen? Ja, aan hulpjuf Annie Brilstra, die wel de “pisjuffrouw” wordt genoemd, en aan buurvrouw Jonkman, “vrouw Knipoog”. Na de kleuterschool gaat Hanna in 1952 naar de School met de Bijbel aan De Gast in Zuidhorn. In 1944 heeft de ‘Vrijmaking’ een scheiding der geesten in de gereformeerde gemeenschap bewerkstelligd, die vertraagd doorwerkt in het onderwijs. In 1953 zijn de nieuwe lagere scholen klaar. De Synodaal Gereformeerden krijgen hun school aan de Geert Waldastraat, de Vrijgemaakt Gereformeerden sturen hun kinderen naar de nieuwe school aan de Boslaan, de Jan-van-Nassauschool (nu “De Brug”).  Hanna gaat in 1953 naar de school aan de Boslaan die onder leiding staat van meester Slings. Ze herinnert zich de grote, statige juf Beintema en meester Rooze die later naar de ULO vertrekt. Medeleerlingen? Sietze de Vries en Piet de Jong bijvoorbeeld, en Gert Luth. Hanna gaat op de fiets naar school, niet vreemd voor een kind van het “Tweewielerhuis”. Pa Sijtze heeft haar al in de kleuterschooltijd fietsen geleerd. Wat Hanna zich levendig herinnert, zijn de schoolreisjes naar o.a. Lemelerveld. De Jan-van-Nassauschool is in die jaren een grote streekschool met meer dan 200 leerlingen die deels per bus naar school worden gebracht. Na de lagere school gaat Hanna 3 jaar lang naar de ULO aan de Brilweg in Zuidhorn (nu onderdeel van het Gomarus College). Daarna stapt ze over naar het laatste jaar van de 3-jarige opleiding aan de Handelsavondschool (Kraneweg Groningen). Overdag helpt ze thuis in de zaak en het huishouden. Vanaf maart 1956, als ze de procentberekeningen beheerst, helpt ze bij het uitschrijven van de rekeningen. Ze haalt ook het diploma van de 5-jarige Handelsavondschool, vervolgens het Praktijkdiploma Boekhouden en het MBA-diploma (Moderne Bedrijfsadministratie).
Op 17-jarige leeftijd, tijdens een aangeboden Rijnreis, maakt Hanna een ingrijpende gebeurtenis mee, die haar verdere leven sterk heeft beïnvloed. De Rijnboot, waarop zij meevaart, botst bij Düsseldorf met een schip dat op weg is naar Basel. De boot kapseist, de opvarenden gaan kopje onder, worden uit het water gehaald en in allerijl per ambulance naar ziekenhuizen gebracht. Gelukkig geen ernstig letsel, wel schrammen over het hele lichaam, “flink toegetakeld”. Hanna overwint dit trauma, hervat de studie en haar werk in de zaak. Ze doet ook kerkelijk werk, met name voor het kerkblad van de Vrijgemaakt Gereformeerde kerk. Dat werk, o.a. typen en indelen, doet ze nu nog steeds, al meer dan 40 jaar! Het is een onbezoldigde taak naast het ‘bedrijfsleven’, maar ze doet het ‘met liefde’. Hanna is trouwens in Zuidhorn ook de bezorger van “Noordhorn Nu” (opvolgster van Ep Homan) en in het dorp aan de zuidkant van het kanaal fungeert ze eveneens als kwitantieloper voor Dorpsbelangen Noordhorn. Vrije tijd vroeger? Anders dan nu. Hobby’s? Wel degelijk, zoals breien, naaien en borduren. “Maar mensen vergeten  wel eens dat er bij de fietsenzaak toen ook een benzinepomp was, en een aparte mengsmering voor brommers!”  Vader Sijtze overlijdt in 1984, moeder Jeltje in 1997. Sinds die tijd is het Tweewielerhuis een zaak van Klaas en Hanna, in de werkplaats geholpen door Abel van Bergen. (“Appie” voor intimi). Met enige weemoed denkt Hanna aan de tochtjes met pa Sijtze op de brommer, naar het Stadspark bijvoorbeeld, of naar de dierentuin in Emmen. Vaak samen met Louwe Fokkinga en zoon Egbert. Vader Sijtze haalt op latere leeftijd zijn rijbewijs, dan komt er een auto voor de deur. Hanna is ook bij de gym geweest, bij “Kracht door Vriendschap” en ze zwemt in het openluchtbad bij Noordhorn. Ziek? “Nooit!” We praten nog even over de afnemende interesse voor de kermis in die jaren, over de tradities van ‘het Ziekenfonds’ (sigaar voor de mannen, reep chocola voor de vrouwen). Hanna is bijna 65, straks genieten van de AOW? “We gaan gewoon door!” zegt Hanna beslist. “Je gaat toch niet in een hutje op de hei zitten??? Je moet toch iets om handen houden?!!”Ze houdt van het Noordhorner leven, niet op de voorgrond, achter de schermen veel werk verrichtend. Secuur, loyaal, integer. No-nonsense! Hanna, ten voeten uit! (JB)

Hanna voor de computer, niet meer weg te denken uit het Tweewielerbestaan!

Eerder in beknopte vorm gepubliceerd in “Noordhorn Nu”, oktober 2011, achtste jaargang, nummer 9

©foto’s: jan blaauw, 13 september 2011