De naderende grote reünie van de Nutskleuterschool en de OLS/OBS (12 juni a.s.) werpt zijn schaduwen vooruit… (Aanmelding is vanzelfsprekend nog steeds mogelijk! Kijk op www.obs-demolshoop.nl onder het kopje ‘reünie’). Een goede aanleiding om in de historie te duiken, in dit geval de geschiedenis van de Nutskleuterschool. Het eerste document dat ik aantrof in het archief van ’t Plaatselijk Nut’ (onder het beheer van de Historische Kring Zuidhorn, met name Wiebe Renkema) is een aloude intekenlijst met toelichting, gedateerd 7 september 1874!!! Ouder dan ik dacht en qua inhoud ook verrassend: door de koppeling aan een naai- en breischool bijvoorbeeld, door de leeftijd (kinderen niet jonger dan 2 en niet ouder dan 6 jaar…) en door de namen uit die tijd, van wie Blaauw voor mij de meest opvallende was….

Links, pal op de Achterweg (met een stukje kastanjeboom op de achtergrond) de Nutskleuterschool, tot plm. 1970 in gebruik. Foto: A.Visser-van der Sluis)

Intekeningslijst
ter oprichting van eene
Vereeniging “Plaatselijk Nut”
in het belang van
een Bewaar-Naai-en Breischool
te
Noordhorn

Aan alle ingezetenen van
Noordhorn!

De voorloopige Commissie voor de Oprichting van een
Bewaarschool en daaraan te verbinden Naai- en breischool
te Noordhorn, neemt de Vrijheid Uwe medewerking in te roepen
door U nevensgaande lijst aan te bieden.
Zij noodigt U hierbij uit, door het plaatsen van Uwe hand-
teekening op de lijst te verklaren dat Gij lid wenscht te worden
van een hier op te richten Vereeniging “Plaatselijk Nut” tot ondersteuning van de Bewaarschool. Zal deze kunnen bestaan en aan de verschillende wenschen der ingezetenen eenigszins kunnen beantwoorden, dan is het volstrekt noodig dat zij jaarlijks Uwe medewerking ondervinde.
De leening tot daarstelling van een schoolgebouw met toebehooren werd binnen korten tijd volgeteekend. Als nu nevensgaande lijst ook geheel wordt volgeteekend, dan heeft de Commissie genoegzame waarborg voor het welslagen der onderneming en zal zij dadelijk de noodige maatregelen nemen om zoo spoedig mogelijk de gewenschte zaak tot stand te brengen.
Wenscht Gij nu dat Uw dorp weldra in het bezit gerake van een Bewaar- Naai- en breischool (tevens dienende tot bewaring van Arbeiderskinderen) die aan alle behoeften zal voldoen, wordt dan lid van het “Plaatselijk Nut”
Bovendien wordt ieder, – hetzij hij lid worde of niet, – in de gelegenheid gesteld de goede zaak te steunen door een jaarlijkse gift van minstens één gulden te beloven, en zoo begunstiger van de Vereeniging te worden.
Het “plaatselijk Nut” zal in den winter minstens twee vergaderingen houden waartoe alleen de leden en hunne Dames vrijen toegang zullen hebben.
De jaarlijksche Contributie der leden bedraagt tweeguldenvijfitgcent. Bij genoegzame deelneming zal het Plaatselijk Nut” te Noordhorn nog in dit jaar zijne eerste vergadering houden.

In afwachting van de nadere goedkeuring der leden, wier oordeel op een eerstvolgende buitengewone vergadering zal worden gevraagd is voorloopig door de Commissie aangenomen dat de bewaarschool zal gehouden worden:
gedurende de maanden Maart tot November van 8-12 en van 1-6 uur
de overige vier maanden van 9-12 en van 1-3 uur
de Naai- en breischool zal, het geheele jaar door, van 3-6 uur worden gehouden.
Om op de bewaarschool te worden toegelaten, moeten de kinderen niet jonger dan twee niet ouder dan zes jaar en in alle opzichten zindelijk zijn.
Op de Naai- en breischool worden alleen meisjes boven de zes jaar toegelaten.
Voor alle kinderen én op de bewaarschool én op Naai- en breischool bedraagt het schoolgeld slechts 10 cent per week voor elk kind, en tot bevordering van Geregeld Schoolbezoek zal ieder die drie maanden in ’t voren betaalt, slechts 1 gulden per drie maanden voor elk kind behoeven te geven.
Wij hopen dat ieder zoo zijne middelen het eenigszins toelaten lid van de Vereeniging zal worden, en dat ieder die wat meer kan missen, zich opgewekt zal gevoelen om bovendien, door een jaarlijksche gift de goede zaak te bevorderen.
Zullen de kinderen reeds in hun vroegste jeugd van hun leven genieten, zullen zij tevens zedelijk gevormd en verstandelijk ontwikkeld worden, zullen zij later geschikt zijn om dadelijk met vrucht het Onderwijs op de Lagere School te ontvangen dan is een Welingerichte bewaarschool met ruime speelplaats eene noodzakelijkheid. En zullen de arbeidsvrouwen niet genoodzaakt wezen om elken dag van hare verdiensten een belangrijk deel voor het bewaren harer kinderen af te staan, dan is het allezins wenschelijk dat zij daarin worden geholpen door eene Inrichting die slechts een zeer kleine betaling voor een degelijke verzorging vraagt.
Daarom nog eens, ieder helpe, die helpen kan!
Doet wat Uwe hand vindt om te doen, ter vervulling van eene der meest algemeene en meest dringende behoeften in ons dorp.
Geen rijksdaalder kan ooit beter besteed worden dan die welken men als lid van “’t Plaatselijk Nut” voor de bewaarschool betaalt.

Noordhorn 7 Sept. 1874.

De voorloopige Commissie voor de oprichting
Der bewaarschool, de H.H.
Dr. A.G.Meder
J.Heeres
J.P.Tillema
J.M.Homan
Dr. A.T.H.Blaauw

Fragment van de originele intekenlijst, deel uitmakend van het archief van 't Plaatselijk Nut Noordhorn