Eerder gepubliceerd in “Noordhorn Nu”, 5e jaargang nr.9, oktober 2008

Jan Tempel (79): ‘…. mit de koartstok!’

Profiel van Jan Tempel, toen bijna 80...

“Nee, een briljante leerling was ik niet, maar echt moeilijk…” Hij zwijgt even. “Ik moest op de foto en dat wilde ik niet…. kreeg ik ervan langs met de kaartstok. Later ben ik eens door het raam geklommen, weggelopen naar huis. Kreeg ik weer een pak slaag….”

Aan het woord: Jan Tempel uit de Nieuwstraat, getrouwd met Ina (Klaver). Jan werd in oktober 1928 geboren in de Schipperstraat. Verhuisde al snel. “Pa werkte bij de boer, ging naar Job Schuiringa, we kwamen in het witte huisje te wonen in de Noorderburen….meer dan 30 jaar”. Uiteindelijk kocht pa Tempel de woning Noordwijkweg 11, voor 4500 gulden…. Daar hebben Jan en Ina de eerste drie jaar van hun huwelijk gewoond.. Toen verhuisden ze  naar de Noorderweg, tegenover het kerkhof. (Jans ouders gingen toen zelf naar de Noordwijkweg.) Nieuwe gemeentewoningen, gebouwd door aannemer Potjegort. Ook daar woonden ze drie jaar, waarna wederom binnen Noordhorn werd verkast, naar de Nieuwstraat. (Die woning was gekocht door Jans jongere broer Piet; hij kwam tragisch om het leven door een motorongeluk. De woning moest danig worden opgeknapt, het voormalige winkelpand was grotendeels uitgebrand). Jan en Ina Tempel wonen daar intussen meer dan 50 jaar!

Jan en Ina Tempel, al meer dan 50 jaar aan de Nieuwstraat!

Jan kwam als kind veel op Schuiringa’s hoeve. “Een kindvriendelijke boer”, aldus Jan. “We mochten van mijn ouders niet zo maar naar het dorp, ‘gien stroatjongens’. We gingen wel het land in, eieren zoeken, naar de Hamsterborg.” Jan bezocht de ‘gereformeerde’ lagere school aan De Gast in Zuidhorn. “Mijn ouders waren zwaar Hervormd en dan ging je naar Zuidhorn.” Later een jaartje naar de Chr.MULO in Noordhorn, toen naar de ambachtsschool in Stad. Van leren kwam niet echt veel, de oorlog gooide roet in het eten.  Jan herinnert zich de vliegtuigen. Zijn vader was in dienst. Ome Klaas zei wel eens: “Nou magst wel n ekstroa gebedje opzeggen, Jan!”  Hij ging als machinebankwerker aan de slag bij Knoop in Auwerd, tot hij in dienst moest, bij de Luchtstrijdkrachten. “Wel vliegtuigen starten, niet vliegen…”  Kreeg een prachtig grijs uniform, dat indruk maakte, vooral op het vrouwvolk. Jan kwam na zijn diensttijd al gauw bij smid Van der Woude, bij Tolhek. Door een hernia werd het zware werk onmogelijk. Hij kreeg lichter werk bij de Suiker Unie, lag elk jaar gemiddeld zes weken plat. Goede verdiensten, dat wel, maar na 25 jaar ontslag door een conflict. De daaropvolgende rechtszaak duurde zeven jaar,  leverde wel eerherstel en een goede financiële regeling op. Vijf kinderen brachten Jan en Ina groot. “Ik zei altijd: Gien domie, en gien schoolmeester… En wat doen ze… De meesten werken in het onderwijs, met veel plezier…”  Jan maakte als secretaris de beginjaren van Dorpsbelangen mee, voorzitter was toen gemeentesecretaris Reinalda. De periode waarin het kwekersland van De Vries werd aangekocht, de komst van het sportterrein, de ijsbaan, de Dörpsstee voorbereid. ‘Het Nut gaf de kleuterschool ‘cadeau’, de basis voor de bouw van de Dörpsstee’. Pionierswerk, ten dienste van het dorp. Voorbij, maar niet vergeten!

Wit huis met keukentrap, huize Tempel/Klaver. (Nog) altijd bezig...

foto’s: ©janblaauw, oktober 2008 (2x) en maart 2008